Radioactief afval is radioactief materiaal dat niet meer te gebruiken is. Dit materiaal straalt echter nog steeds. Het ontstaat bij veel verschillende sectoren. Bijvoorbeeld bij de toepassing van straling in ziekenhuizen, het winnen van olie en gas, of het produceren van kernenergie.
Tabel met de oorsprong van hoog-radioactief afval en laag-en middelradioactief afval.
Welke soorten radioactief afval zijn er?
Bij het beheer van het radioactieve afval wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten afval: het laag- en middelradioactief afval en het hoogradioactief afval:
- Laag- en middelradioactief afval (LMRA): Voor laag- en middelradioactief afval is een betonnen omhulsel voldoende om de radioactieve stoffen in te sluiten en om de straling te verminderen. Hoe lang dit afval straalt kan sterk variëren van enkele maanden tot vele jaren. Dit soort afval komt veruit het meeste voor.
- Hoogradioactief afval (HRA): Dit soort afval komt vooral uit kernreactoren, zoals verbruikte splijtstof (de brandstof die gebruikt wordt in een kernreactor), uit opwerkingsafval van kernenergiecentrales en uit afval afkomstig van de productie van medische isotopen. Dit afval komt in kleine volumes voor, maar straalt veel harder en kan duizenden jaren gevaarlijk zijn. Hierom wordt het afval onder strengere voorwaarden opgeslagen dan het laag-en middelradioactief afval. Het wordt in speciale canisters (kokers) verpakt.
Omdat hoogradioactief afval gevaarlijker is, gelden er strenge regels voor het vervoeren en opslaan ervan. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is verantwoordelijk voor het beleid en de wet- en regelgeving over het radioactief afval. De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) houdt onafhankelijk toezicht op organisaties die te maken hebben met radioactiviteit.
Verdeling van soorten radioactief afval naar volume en radioactiviteit.
Waar wordt radioactief afval opgeslagen?
Al het radioactief dat wordt aangemerkt als laag-, middel-of hoogradioactief afval, wordt opgeslagen in Zeeland bij de Centrale Organisatie voor Radioactief Afval (COVRA).
Hoe werkt dat?
- De afvalproducent meldt het afval aan bij COVRA;
- COVRA haalt het afval op;
- Het afval wordt zorgvuldig verpakt en opgeslagen, afhankelijk van de radioactiviteit zitten hier verschillende eisen aan. Op de website van COVRA is te zien hoe dit wordt gedaan.
Op dit moment wordt al het afval tijdelijk bovengronds opgeslagen. De straling wordt goed tegengehouden, zodat het geen gevaar vormt voor mensen of de natuur. In de toekomst moet er een definitieve oplossing komen, een eindberging. Een eindberging moet ervoor zorgen dat het radioactief afval voor langere tijd veilig en stabiel kan worden opgeslagen. Hier wordt nu naartoe gewerkt.