Het Rijk-Regio pakket is een gezamenlijk pakket van maatregelen voor de regio waarin de kerncentrales gebouwd worden. Dit pakket is bedoeld om de impact op de leefomgeving te verminderen en tegelijkertijd speelt het in op de gezamenlijke kansen en belangen voor de toekomst van de regio. Hierdoor ontstaat een win-win situatie voor Rijk en regio.
Gemeente Borssele en Provincie Zeeland
In de regio Zeeland loopt het proces om te komen tot een Rijk-Regio Pakket sinds september 2024, toen de gebiedsverbinder is aangesteld. De gemeente Borsele en de Provincie Zeeland hebben namelijk in 2023 het initiatief genomen voor een participatietraject. Zij hebben hun inwoners en stakeholders gevraagd welke voorwaarden zij willen stellen aan de mogelijke komst van grote energieprojecten in de regio, waaronder twee nieuwe kerncentrales.
Het participatietraject van de gemeente Borsele met haar inwoners resulteerde in een breed voorwaardenpakket voor alle grote energieprojecten in de regio, waaronder twee nieuwe kerncentrales. In het provinciale traject hebben inwoners en belanghebbenden voorwaarden opgesteld voor de mogelijke komst van twee nieuwe kerncentrales. Begin 2024 zijn deze voorwaarden door de gemeente en de provincie samengesteld en aangeboden aan het Rijk. Beide pakketten zijn een start voor het gesprek om te komen tot een (voorlopig) Rijk Regio Pakket.
Vlissingen en Terneuzen
Na de zomer van 2025 starten ook de gemeenten Vlissingen en Terneuzen met een eigen participatietraject om samen met hun inwoners te voorwaarden en kansen vast te stellen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de kennis die is opgedaan bij het eerdere participatietraject van de gemeente Borsele. In 2026 zal het ministerie van Klimaat en Groene Groei samen met de provincie Zeeland, en de gemeenten Borsele, Vlissingen en Terneuzen een voorlopig Rijk-Regiopakket opstellen dat tegelijkertijd met de locatiekeuze wordt gepubliceerd. Het is nog niet mogelijk om een definitief pakket op te stellen omdat de technologieleverancier nog niet bekend is. Over een deel van de voorwaarden kan pas uitsluitsel worden gegeven als de technologieleverancier bekend is.
Wat doet de Rijksoverheid met de voorwaarden?
Om te kunnen bepalen in hoeverre tegemoet kan worden gekomen aan de door de regio gestelde voorwaarden wordt er rekening gehouden met een aantal uitgangspunten. Het pakket moet proportioneel zijn, het moet passen in het Nederlandse energiesysteem, het moet juridisch haalbaar zijn en het moet passen in de Nederlandse wet- en regelgeving. Dit is samen met de Zeeuwse overheden afgesproken in de intentieverklaring.
Gebiedsverbinder
Inmiddels is de heer Raymond Knops sinds september 2024 actief in de rol als gebiedsverbinder. Hij vervult daarin een onafhankelijke brugfunctie tussen de verschillende partijen om in de komende periode tot een Rijk-Regiopakket te komen. Het komen tot dit pakket is een langlopend proces. Daarom heeft de minister van Klimaat en Groene Groei samen met de gemeente Borsele en Provincie Zeeland een intentieverklaring ondertekend waarin de procesafspraken van het Rijk-Regiopakket zijn uitgewerkt en waarmee we het belang van de samenwerking onderstrepen. Op 29 januari van dit jaar heeft de gebiedsverbinder zijn eerste advies uitgebracht.
Andere potentiële locaties
Als de kerncentrales in een andere regio dan Zeeland worden gebouwd, dan worden de gesprekken over een Rijk-Regio pakket in die regio vervolgd. Hier kan worden voorgebouwd op de aanzet die samen met de regio Zeeland al is gedaan.